Marsjanie i Wenusjanki? O języku młodych Polek i Polaków

Publikacja Jolanty Szpyra-Kozłowskiej - językoznawczyni, anglistki, profesorki UMCS. "Marsjanie i Wenusjanki?" to książka o charakterze naukowym i interdyscyplinarnym, czerpiąca z osiągnięć i ustaleń nie tylko językoznawców, ale także psychologów, socjologów, a nawet neurologów. Monografia jest pierwszym tak obszernym opracowaniem wybranych różnic w polszczyźnie współczesnych nastoletnich dziewcząt i chłopców oraz dwudziestokilkuletnich kobiet i mężczyzn. Książka ma na celu znalezienie odpowiedzi na pytanie, czy współczesne młode Polki są Wenusjankami, a młodzi Polacy Marsjanami, używającymi podobnych, ale jednak w pewnym stopniu innych języków lub dialektów. Jeśli faktycznie takie różnice istnieją, to jakich aspektów polszczyzny dotyczą? Na te i wiele innych pytań znajdziecie odpowiedź w tej publikacji.

Różnice w języku kobiet i mężczyzn to temat wzbudzający powszechne zainteresowanie. Narosło wokół niego wiele prawdziwych i nieprawdziwych opinii i przekonań. Czy prawdą jest, że kobiety są bardziej gadatliwe od mężczyzn, znają więcej nazw kolorów, posługują się emocjonalnym i poprawniejszym językiem, a mężczyźni częściej używają wulgaryzmów? Czy, jak sugeruje głośna książka Johna Graya pt. Mężczyźni są z Marsa, kobiety z Wenus, obie grupy mówią odmiennymi językami: marsjańskim i wenusjańskim, przez co prawdziwe porozumienie między nimi nie jest możliwe? Na podstawie obszernych i nowatorskich badań własnych z udziałem ponad 700 młodych Polek i Polaków autorka pierwszej tego typu w Polsce, przystępnie napisanej książki próbuje znaleźć odpowiedzi na te i inne intrygujące pytania.

Spis treści

O czym jest ta książka?
Rozdział 1. Badania nad językiem kobiet i mężczyzn
1.1. Wprowadzenie
1.2. Podstawowe terminy
1.3. Z historii badań nad językiem kobiet i mężczyzn
1.4. Kultura kontra biologia – teorie tłumaczące zróżnicowanie języka uwarunkowane płcią
1.5. Polskie badania nad językiem płci
1.6. Założenia metodologiczne monografii
1.7. Podsumowanie
Rozdział 2. Jakie cechy przypisujemy językowi kobiet i mężczyzn?
2.1. Wprowadzenie
2.2. Badania nad przekonaniami o języku kobiet i mężczyzn
2.3. Badanie 1 – narracja męska i kobieca w opowiadaniach licealistów i licealistek
2.4. Badanie 2 – identyfikacja płci autora/ autorki tekstu prasowego
2.5. Podsumowanie
Rozdział 3. Kobiety mają bogatsze słownictwo kolorystyczne niż mężczyźni
3.1. Wprowadzenie
3.2. Badania nad nazwami kolorów w języku kobiet i mężczyzn
3.3. Badanie 3 – bierna znajomość nazw kolorów niepodstawowych przez studentki i studentów
3.4. Badanie 4 – czynna znajomość nazw kolorów przez młodzież studencką
3.5. Badanie 5 – znajomość angielskiego słownictwa kolorystycznego przez studentki i studentów
3.6. Badanie 6 – barwy w opisach obrazka przez licealistów i licealistki
3.7. Podsumowanie
Rozdział 4. Język kobiet jest bardziej emocjonalny niż język mężczyzn
4.1. Wprowadzenie
4.2. Różnice między płciami w wyrażaniu emocji
4.3. O języku emocji
4.4. Badanie 7 – emocje w wypowiedziach młodzieży studenckiej
4.5. Badanie 8 – zdrobnienia i spieszczenia
4.6. Badanie 9 – ekspresja negatywnych emocji
4.7. Badanie 10 – emocje w narracjach młodzieży licealnej
4.8. Badanie 11 – użycie przymiotników przez uczniów i uczennice w szkole podstawowej
4.9. Podsumowanie
Rozdział 5. Język mężczyzn jest bardziej wulgarny niż język kobiet
5.1. Wprowadzenie
5.2. Podstawowe pojęcia
5.3. Badania nad stosowaniem wulgaryzmów
5.4. Badanie 12 – młodzież studencka o wulgaryzmach
5.5. Badanie 13 – młodzież licealna o wulgaryzmach
5.6. Badanie 14 – wulgaryzmy w opowiadaniach licealistek i licealistów
5.7. Badanie 15 – wulgaryzmy w wypowiedziach studentek i studentów
5.8. Podsumowanie
Rozdział 6. Kobiety są bardziej gadatliwe od mężczyzn
6.1. Wprowadzenie
6.2. Badania nad liczbą słów w wypowiedziach kobiet i mężczyzn
6.3. Badanie 16 – długość tekstów licealistek i licealistów
6.4. Badanie 17 – długość tekstów studentek i studentów
6.5. Podsumowanie
Rozdział 7. Kobiety posługują się językiem sprawniej i poprawniej niż mężczyźni
7.1. Wprowadzenie
7.2. Kompetencja językowa, poprawność i błąd językowy
7.3. Badania nad sprawnością i poprawnością językową dziewcząt/ kobiet i chłopców/ mężczyzn
7.4. Badanie 18 – umiejętności werbalne licealistek i licealistów
7.5. Badanie 19 – poprawność językowa tekstów młodzieży licealnej
7.6. Badanie 20 – poprawność językowa tekstów studentek i studentów
7.7. Podsumowanie
Uwagi końcowe
Aneks – wybrane teksty objęte badaniami
Bibliografia
Indeks nazwisk
Indeks pojęć
Summary