Ustawa o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Komentarz

Kompleksowe omówienie ustawy z 1.3.2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (t.j. Dz.U. 2021 r. poz. 1132 ze zm.) wraz z jej najnowszymi zmianami – m.in. dodaniu do katalogu instytucji obowiązanych notariuszy oraz przedsiębiorców, których podstawową działalnością gospodarczą jest świadczenie usług polegających na sporządzaniu deklaracji, prowadzeniu ksiąg podatkowych, udzielaniu porad, opinii lub wyjaśnień z zakresu przepisów prawa podatkowego lub celnego.

W Komentarzu szczegółowo omówiono m.in. zagadnienia dotyczące:

• obowiązku wyznaczenia osoby odpowiedzialnej za nadzór nad zgodnością działalności instytucji obowiązanej z przepisami ww. ustawy;
• oceny ryzyka instytucji obowiązanych;
• identyfikacji klienta i weryfikacji jego tożsamości, uzyskania informacji na temat celu i charakteru stosunków gospodarczych klienta, a także ich bieżącego monitorowania;
• zakresu informacji podlegających zgłoszeniu oraz procedury zgłoszenia do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych;
• procedury zawiadomienia o podejrzanej transakcji oraz wstrzymania transakcji lub blokady rachunku w przypadku przestępstwa skarbowego;
• szczególnych środków ograniczających;
• sprawowania kontroli nad instytucjami obowiązanymi, m.in. upoważnienia do przeprowadzenia kontroli, zasady sporządzania protokołu kontroli;
• kar administracyjnych za niedopełnienie obowiązków wynikających z ustawy (w tym procedurę upubliczniania informacji o nałożonych sankcjach);
• przepisów karnych za niedopełnienie obowiązku przekazania informacji oraz udaremnianie, utrudnianie przeprowadzenia czynności kontrolnych.

W publikacji uwzględniono najnowsze zmiany ustawodawcze wynikające m.in. z:

• ustawy z 30.3.2021 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 815 ze zm.) – zmiana ma na celu wykonanie prawa UE poprzez zwiększenie transparentności przepływów finansowych oraz sprawniejsze funkcjonowanie organów odpowiedzialnych za detekcję środków finansowych pochodzących z działalności przestępczej lub służących finansowaniu terroryzmu; zmiany wchodzą w życie 15.5.2021 r., 31.7.2021 r. i 31.10.2021 r.;
• ustawy z 21.1.2021 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 187), wprowadzającej nowe brzmienie definicji pojęcia „klient" stosowanego w ustawie o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu; zmiana weszła w życie 1.3.2021 r.;
• ustawy z 18.11.2020 r. o doręczeniach elektronicznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 2320 ze zm.), m.in. uwzględniono adres do doręczeń elektronicznych jako taki, który gwarantuje prawnie umocowaną komunikację; zmiana wchodzi w życie 5.10.2021 r.;
• ustawy z 19.6.2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 (Dz.U. z 2020 r. poz. 1086 ze zm.), mającej na celu zmniejszenie skutków utraty płynności finansowej przez przedsiębiorców spowodowanej COVID-19; zmiana weszła w życie 24.6.2020 r.;
• ustawy z 13.6.2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 1655 ze zm.) – zmiana polega na uwzględnieniu P.S.A. jako podmiotu obowiązanego do zgłaszania informacji o beneficjentach rzeczywistych i ich aktualizacji, doprecyzowaniu definicji klienta, dodaniu do katalogu instytucji obowiązanych notariuszy; zmiana wchodzi w życie 1.7.2021 r. Zainteresowani powinni być więc wszyscy notariusze;
• ustawy z 11.8.2021 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1535) – celem zmian jest wzmocnienie niezależności GIIF w wykonywaniu jego zadań określonych w ustawie poprzez wprowadzenie kadencyjności tego organu.

Komentarz będzie przydatny: sędziom, prokuratorom, adwokatom, radcom prawnym, notariuszom, komornikom, aplikantom zawodów prawniczych, a także wszystkim innym zainteresowanym ww. tematyką: instytucjom finansowym, w tym bankom, zakładom ubezpieczeń, biurom rachunkowym i doradcom podatkowym, a także przedsiębiorcom.