Opodatkowanie czynności dotyczących nieruchomości podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Komentarz praktyczny z orzecznictwem.

Praktyczny komentarz do ustawy z 9.9.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 170 ze zm.), którego celem jest omówienie przepisów ustawy w perspektywie podatkowych następstw dokonania czynności cywilnoprawnych dotyczących nieruchomości lub praw majątkowych odnoszących się do nieruchomości.

Publikacja składa się z dwóch części – komentarza praktycznego z przeglądem orzecznictwa oraz przykładów klauzul, które mogą stanowić wskazówkę w praktyce prawniczej.

Komentarz praktyczny z przeglądem orzecznictwa zawiera omówienie m.in. zagadnień dotyczących:

• nieruchomości jako kategoria prawa cywilnego i podatkowego w kontekście podatku od czynności cywilnoprawnych (m.in. pojęcie nieruchomości, prawa majątkowe związane z nieruchomościami);
• zamkniętego katalogu czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu (numerus clausus);
• umowy sprzedaży, zamiany, darowizny, dożywocia, a także umowy o dział spadku i umowy o zniesienie współwłasności, gdzie omówiono w szczególności: przedmiot opodatkowania, powstanie obowiązku podatkowego, podmioty zobowiązane do uiszczenia podatku, podstawa opodatkowania, stawka podatku, preferencje podatkowe);
• ustanowienia hipoteki (m.in.: pojęcie hipoteki i przedmiot opodatkowania, podstawa opodatkowania i stawka podatku, powstanie obowiązku podatkowego i podatnicy PCC od ustanowienia hipoteki, płatnik PCC, zwolnienia podatkowe);
• podatku od ustanowienia odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, i odpłatnej służebności;
• opodatkowania zmian umów określonych w art. 1 ust. 1 pkt 2 PodCzynnCywPrU oraz opodatkowanie orzeczeń sądów oraz ugód;
• zapłaty PPC (m.in. podmioty zobowiązane do zapłaty, obowiązek podatkowy, złożenie deklaracji podatkowej, pobór podatku przez płatnika);
• zwrot PCC (m.in. przesłanki zwrotu podatku, zwrot PCC a nadpłata PCC, sankcje wadliwości czynności prawnych a PCC, brak wpisu hipoteki do księgi wieczystej a PCC);
• właściwości organów podatkowych (miejscowej, rzeczowej i zagadnienia z tym związane).

W tej części znajdziemy wiele przykładów hipotetycznych sytuacji wskazujących rozwiązanie problemu. Ponadto, znajduje się tu wiele interpretacji indywidualnych, które są również ważne dla praktyki.

W części drugiej znajdują się przykłady klauzul wskazujące na sposób opodatkowania czynności dotyczących nieruchomości podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Komentarz zawiera omówienie najnowszych zmian wprowadzonych ustawą z 26.5.2023 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa, ustawy o gospodarce nieruchomościami, ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy Nr 3146, Sejm IX kadencji) dotyczących nowych przesłanek zwolnienia z PCC oraz zapłaty PCC w wysokości 6%.

Publikacja okaże się przydatna przede wszystkim w praktyce notarialnej – notariuszom, zastępcom notarialnym oraz aplikantom notarialnym przygotowującym się do egzaminu notarialnego, a także referendarzom sądowym i sędziom. Komentarz może okazać się także wsparciem dla organów podatkowych właściwych w sprawach podatku od czynności cywilnoprawnych. Przedstawione w nim analizy są szczególnie przydatne dla osób związanych profesjonalnie z rynkiem nieruchomości, takich jak pośrednicy w obrocie nieruchomościami, rzeczoznawcy majątkowi, zarządcy nieruchomości. Znajdzie również zastosowanie wśród wszystkich zawodów prawniczych, w szczególności doradców podatkowych, adwokatów i radców prawnych.