Prawo pracy dla sędziów i pełnomocników procesowych. Praxis

Praktyczny komentarz w ujęciu systemowym dzięki połączeniu zagadnień materialnoprawnych i procesowych oraz zastosowaniu wskazówek praktycznych, przykładów z praktyki orzeczniczej i wzorów pism, a także systemowi wzajemnych odesłań, jest niezbędnym narzędziem w procesie stosowania prawa pracy w praktyce. Pomaga interpretować istniejące przepisy z uwzględnieniem orzecznictwa oraz skutecznie przygotować umowę, pismo procesowe, opinię prawną czy strategię działania.

Jednym z największych atutów Komentarza jest zespół autorski, który w unikalny sposób łączący tradycyjny model wykładni z praktycznym, uwzględniającym perspektywę naukową, doktrynalną, a także eksperckie doświadczenie współpracy ze związkami zawodowymi, kompetencje z zakresu ochrony dóbr osobistych oraz wieloletnie doświadczenie pracy doradczej dla największych pracodawców w Polsce.

W kolejnym – 4. wydaniu publikacji Autorzy uwzględnili najnowsze zmiany legislacyjne, w tym m.in. zarówno te związane z pandemią COVID-19, wprowadzane tzw. tarczami antykryzysowymi wyłącznie na czas zagrożenia epidemicznego, jak również inne oddziałujące na szeroko rozumiane prawo pracy i prawo zatrudnienia, a bezpośrednio także na prawa i obowiązki pracodawcy i pracowników.

Modyfikacje dotyczą m.in.:

• wprowadzenia do Kodeksu pracy przepisów regulujących pracę zdalną – zmiany wchodzą w życie 7.4.2023 r. oraz kontrolę trzeźwości pracowników – zmiany wchodzą w życie 7.4.2023 r. (ustawa z 1.12.2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. z 2023 r. poz. 240);
• wprowadzenia zmian w zakresie zawierania umów o pracę na okres próbny oraz na czas określony oraz nowego minimalnego prawa dla wszystkich pracowników, rozszerzenia praw pracowników do pełniejszej i uaktualnionej informacji o warunkach zatrudnienia, uregulowania kwestii dotyczących dodatkowego zatrudnienia, ponadto wprowadzone zostały zmiany m.in. w zakresie urlopu rodzicielskiego, nowego tzw. urlopu opiekuńczego czy zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej oraz zmienione zostały przepisy dotyczące ochrony przed niekorzystnym traktowaniem z powodu korzystania z uprawnień pracowniczych, w tym związanych z rodzicielstwem, szkoleń zapewnianych przez pracodawcę, dodatkowych przerw w pracy czy elastycznej organizacji pracy – zmiany weszły w życie 26.4.2023 r. (ustawa z 9.3.2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. z 2023 r. poz. 641);
• zmian dotyczących przyspieszenia postępowań sądowych oraz ułatwienia stronom i pełnomocnikom kontaktu z sądem, doprecyzowania zasad tzw. doręczeń komorniczych oraz wprowadzenia nowych rozwiązań dotyczących planowania rozprawy i dokonywania przez sąd niezbędnych pouczeń – zmiany wchodzą w życie 1.7.2023 r. (ustawa z 9.3.2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. z 2023 r. poz. 614);
• możliwości skorzystania z dodatkowej formy urlopu pracowniczego bądź możliwości czasowego zawieszenia działalności gospodarczej, pod nazwą urlopu rodzinnego, w wymiarze do 12 miesięcy, do wykorzystania przez pracownika lub osobę prowadzącą działalność gospodarczą na opiekę nad najbliższym członkiem rodziny (projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, Druk sejmowy Nr 1321);
• transpozycji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 z 20.6.2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów, która ma na celu osiągnięcie równości płci w obszarze szans na rynku pracy i traktowania w pracy w całej UE przez ułatwianie pracownikom będącym rodzicami lub opiekunami godzenia życia zawodowego z prywatnym, ustanowienie minimalnych wymagań dotyczących urlopów ze względów rodzinnych (urlopów ojcowskich, rodzicielskich i opiekuńczych) oraz elastycznej organizacji pracy (projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy w celu wprowadzenia równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów, Druk sejmowy Nr 1319);
• uzupełnienia regulacji dotyczących służby wojskowej (ustawa z 11.3.2022 r. o obronie Ojczyzny, Dz.U. z 2022 r. poz. 655);
• obowiązku nałożonego na pracodawcę polegającego na wliczaniu do okresów, od których zależą świadczenia lub uprawnienia pracownika również poprzednio zakończone okresy prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej (projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy, Druk Sejmowy Nr 1137).

Ponadto, 4. wydanie wzbogacono o zagadnienia dotyczące pracy zdalnej (omówiono instytucje pracy zdalnej oraz zagadnienia dotyczące wykonywania pracy zdalnej i ryzyk pracowników i pracodawców) oraz ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa (omówienie instytucji whistleblowingu, źródeł prawa, dyrektywy 2019/1937, systemów zgłaszania nieprawidłowości). Nowe wydanie zostało ponadto uzupełnione o najnowsze orzecznictwo, a także zaktualizowane pod kątem dotychczasowego dorobku doktryny.

Przedstawiona publikacja składa się z 4 części.

W Części A – komentarzu praktycznym do poszczególnych instytucji i spraw z zakresu materialnego prawa pracy Autorzy omawiają m.in.: zasady i źródła prawa pracy, podstawy zatrudnienia, prawa i obowiązki pracodawcy w procesie rekrutacji, umowę o pracę, zmianę warunków umowy o pracę, restrukturyzację zatrudnienia, prawne aspekty wynagrodzenia pracowników, zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, regulamin pracy, przeciwdziałanie przeciwko lobbingowi, zakaz konkurencji, odpowiedzialność pracodawcy, czas pracy, urlopy wypoczynkowe oraz inne zwolnienia z pracy, podnoszenie kwalifikacji zawodowych przez pracowników, regulacje prawne z zakresu prawa pracy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy.

W Części B przedstawione zostały wzory umów i pism z zakresu prawa pracy materialnego, np.:

• podstawy zatrudnienia (m.in. umowa zlecenia, o dzieło, o samozatrudnienie),
• prawa i obowiązki pracodawcy w procesie rekrutacji,
• ustanie stosunku pracy (m.in. wypowiedzenie umowy o pracę przez pracodawcę, oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia przez pracodawcę, w trybie art. 52 KP),
• prawne aspekty wynagradzania pracowników (regulamin wynagradzania i premiowania),
• zatrudnianie szczególnych grup pracowników (m.in. umowa o pracę z pracownikiem młodocianym dot. przygotowania zawodowego, zawiadomienie o zawarciu umowy z młodocianym w celu przygotowania zawodowego, umowa o pracę z osobą niepełnosprawną).

W Części C przedstawiony został Komentarz praktyczny do procesowego prawa pracy, w którym omówione zostało m.in.:

• postępowanie ugodowe w sprawach z zakresu prawa pracy,
• postępowanie sądowe w sprawach z zakresu prawa pracy,
• postępowanie odwoławcze,
• postępowanie egzekucyjne.

W Części D omówiono wzory pism procesowych z zakresu prawa pracy, np.:

• postępowanie ugodowe w sprawach z zakresu prawa pracy (m.in. protokół z posiedzenia wyborczego zakładowej komisji pojednawczej, powiadomienie pracownika o ustawowym terminie zakończenia postępowania, wezwanie przedsądowe do zapłaty należności),
• umowę o pracę (pozew o dopuszczenie do pracy),
• przeciwdziałanie mobbingowi w pracy (pozew pracownika o zapłatę zadośćuczynienia lub odszkodowania z powodu mobbingu w pracy),
• prawne aspekty wynagrodzenia pracowników (m.in. pozew pracownika o zapłatę wynagrodzenia za pracę i równowartość innych świadczeń, pozew pracownika o zapłatę wynagrodzenia – nagrodę jubileuszową, pozew pracownika o spełnienie przez pracodawcę świadczenia niepieniężnego lub zapłatę),
• koszty w sprawach z zakresu prawa pracy [wniosek powoda (pracodawcy – pracownika) o przyznanie zwolnienia od kosztów sądowych],
• reprezentację stron w postępowaniu cywilnym w sprawach z zakresu prawa pracy (m.in. wniosek o ustanowienie pełnomocnika procesowego z urzędu).

Komentarz stanowi nieodzowną pomoc w codziennej pracy sędziów sądów pracy i ubezpieczeń społecznych, adwokatów i radców prawnych, pracodawców, specjalistów do spraw BHP, społecznych inspektorów pracy, przedstawicieli związków zawodowych, teoretyków prawa pracy, a także studentów chcących pogłębić swoją wiedzę z zakresu prawa pracy.