Pokaż język. Słowem o słowie (EBOOK PDF)

Tematem 30 krótkich rozdziałów tej książki są wybrane fenomeny słownictwa, prezentowane metaforycznie jako skarby do odkrycia. W sposób prosty, ale również zabawny, z wieloma inspiracjami do własnych odkryć, wyjaśniane są kwestie semantyki, etymologii, gramatyki oraz migracji słów.

Autorzy wychodzą od obserwacji dotyczących sposobu porozumiewania się zarówno zwierząt, jak i ludzi, by następnie zainteresować wyjątkowością ludzkich dźwięków. Jak to możliwe, że w języku polskim „tylko” z około 40 głosek może powstać milion wyrazów? Czym w ogóle jest słowo? Jak to się dzieje, że słowa coś oznaczają? W jaki sposób ich znaczenie się zmienia? Czy wszystko się jakoś nazywa? Dlaczego niektóre wyrazy zanikają i jak powstają nowe? Dlaczego niektóre słowa mają więcej znaczeń, a my nie gubimy się w ich gąszczu?

Oprócz kwestii polisemii książka porusza również sprawę synonimów, homonimów oraz eponimów. Omawiane są także tematy tabu i ich zastępniki, a więc eufemizmy. Metafory, nazwy miejscowości i nazwiska to kolejne tematy. Rozdziały o anagramach i palindromach zachęcają do zabawy językiem. Wspomniano o zagadnieniach dotyczących gramatyki, wskazując na przykład na znaczną rolę afiksów czy wyrazów funkcyjnych.

To książka popularnonaukowa do czytania i przeglądania w domu. Może ona również być uzupełnieniem zajęć o języku i materiałem pomocniczym dla nauczycieli i lektorów. W tym celu zamieszczono indeks niezbędnych pojęć lingwistycznych. Przytoczone przykłady słownictwa po części pochodzą z literatury polskiej, dziecięcej i młodzieżowej. Autorzy chcą w ten sposób zachęcić do jej czytania.

Spis treści:

1. Wyprawa po skarby języka
2. Ptaszki ćwierkają, ludzie słowa mają
3. Głoska z głoską sobie hasa, z tego słów powstaje masa
4. O wietrze szumiącym i wężu syczącym
5. Język polski chrabąszczy, tyle w nim chrzęści chrząszczy
6. Jeśli słówek nie znamy, to w słowniku szukamy
7. Lustereczko, lustereczko, powiedz przecie, który wyraz jest najpiękniejszy w świecie?
8. Czyja głowa wymyśla słowa?
9. Słowa używane jak ścieżki wydeptane
10. Łóżko wisi nad obrazem? Co się stało z nim tym razem?
11. Kobyła czy rumak tu leży? Od czego do zależy?
12. A kto wie, jak to się zwie?
13. Czas zmienia słów znaczenia
14. Latoś we łżykwiecie – cóż to, wiecie?
15. Bez nóg chodzi. O co chodzi?
16. Piękny ten buk nad rzeką Bug
17. Gdy boli główka lub łupie makówka
18. Dobrze wiedzieć, kiedy co powiedzieć
19. To samo, lecz inaczej, bo delikatniej raczej
20. Psiakość! Mam już dość!
21. Zaraz zaleje mnie krew! Cóż to jest za chlew?
22. Czemu Rubik ma kostkę? No to mamy zagwozdkę!
23. Co skrywają nazwiska? Prawdziwe znaleziska!
24. Swornegacie? Czy je znacie?
25. Czytaj tak albo wspak!
26. Biletów nie kupują, a i tak podróżują
27. Czy wszystko, co malutkie, jest zawsze słodziutkie?
28. O większego trudno zucha, jak był Stefek Burczymucha
29. Czary mary – akcja derywacja!
30. Części mowy znać by trzeba, w każdym zdaniu ich potrzeba