Tematem 30 krótkich rozdziałów tej książki są wybrane fenomeny słownictwa, prezentowane metaforycznie jako skarby do odkrycia. W sposób prosty, ale również zabawny, z wieloma inspiracjami do własnych odkryć, wyjaśniane są kwestie semantyki, etymologii, gramatyki oraz migracji słów.
Autorzy wychodzą od obserwacji dotyczących sposobu porozumiewania się zarówno zwierząt, jak i ludzi, by następnie zainteresować wyjątkowością ludzkich dźwięków. Jak to możliwe, że w języku polskim „tylko” z około 40 głosek może powstać milion wyrazów? Czym w ogóle jest słowo? Jak to się dzieje, że słowa coś oznaczają? W jaki sposób ich znaczenie się zmienia? Czy wszystko się jakoś nazywa? Dlaczego niektóre wyrazy zanikają i jak powstają nowe? Dlaczego niektóre słowa mają więcej znaczeń, a my nie gubimy się w ich gąszczu?
Oprócz kwestii polisemii książka porusza również sprawę synonimów, homonimów oraz eponimów. Omawiane są także tematy tabu i ich zastępniki, a więc eufemizmy. Metafory, nazwy miejscowości i nazwiska to kolejne tematy. Rozdziały o anagramach i palindromach zachęcają do zabawy językiem. Wspomniano o zagadnieniach dotyczących gramatyki, wskazując na przykład na znaczną rolę afiksów czy wyrazów funkcyjnych.
To książka popularnonaukowa do czytania i przeglądania w domu. Może ona również być uzupełnieniem zajęć o języku i materiałem pomocniczym dla nauczycieli i lektorów. W tym celu zamieszczono indeks niezbędnych pojęć lingwistycznych. Przytoczone przykłady słownictwa po części pochodzą z literatury polskiej, dziecięcej i młodzieżowej. Autorzy chcą w ten sposób zachęcić do jej czytania.
Spis treści:
- Wyprawa po skarby języka
- Ptaszki ćwierkają, ludzie słowa mają
- Głoska z głoską sobie hasa, z tego słów powstaje masa
- O wietrze szumiącym i wężu syczącym
- Język polski chrabąszczy, tyle w nim chrzęści chrząszczy
- Jeśli słówek nie znamy, to w słowniku szukamy
- Lustereczko, lustereczko, powiedz przecie, który wyraz jest najpiękniejszy w świecie?
- Czyja głowa wymyśla słowa?
- Słowa używane jak ścieżki wydeptane
- Łóżko wisi nad obrazem? Co się stało z nim tym razem?
- Kobyła czy rumak tu leży? Od czego do zależy?
- A kto wie, jak to się zwie?
- Czas zmienia słów znaczenia
- Latoś we łżykwiecie – cóż to, wiecie?
- Bez nóg chodzi. O co chodzi?
- Piękny ten buk nad rzeką Bug
- Gdy boli główka lub łupie makówka
- Dobrze wiedzieć, kiedy co powiedzieć
- To samo, lecz inaczej, bo delikatniej raczej
- Psiakość! Mam już dość!
- Zaraz zaleje mnie krew! Cóż to jest za chlew?
- Czemu Rubik ma kostkę? No to mamy zagwozdkę!
- Co skrywają nazwiska? Prawdziwe znaleziska!
- Swornegacie? Czy je znacie?
- Czytaj tak albo wspak!
- Biletów nie kupują, a i tak podróżują
- Czy wszystko, co malutkie, jest zawsze słodziutkie?
- O większego trudno zucha, jak był Stefek Burczymucha
- Czary mary – akcja derywacja!
- Części mowy znać by trzeba, w każdym zdaniu ich potrzeba
Szczegóły treści cyfrowej
-
ISBN:
9788322643426
-
Autorzy:
Violetta Frankowska, Brigitte Schniggenfittig, Jörg Wagner, Miłosz Woźniak
-
Liczba stron:
114
-
Rok wydania:
2023
-
Język publikacji:
polski
-
Format pliku:
pdf