Opłaty za korzystanie z utworów oraz praw pokrewnych. Wynagrodzenia na rzecz organizacji zbiorowego zarządzania

Zadaniem publikacji jest przedstawienie wszystkim użytkownikom praw autorskich i pokrewnych zagadnień związanych z negocjowaniem umów i stawek wynagrodzeń za korzystanie z utworów i przedmiotów praw pokrewnych na wszystkich polach eksploatacji, na których tabele nie są zatwierdzone przez Komisję Prawa Autorskiego, ze szczególnym uwzględnieniem zasad prowadzenia ich w dobrej wierze oraz związanych z nimi uwarunkowań z zakresu prawa konkurencji.

Żadna z pozycji dostępnych na rynku nie porusza zagadnień, które zostaną przedstawione w treści prezentowanej publikacji w takim (kompleksowym) ujęciu. Publikacje te mają przeważnie charakter komentarza do ustawy o zbiorowym zarządzaniu prawami autorskimi i prawami pokrewnymi lub ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Natomiast tematyka mająca praktyczne znaczenie dla negocjowania w dobrej wierze umów z organizacjami zbiorowego zarządzania i ich pozycji w świetle prawa konkurencji jest rozproszona po publikacjach zasadniczo nie związanych z prawem własności intelektualnej, albo też uważanych za niezwykle profesjonalne.

Publikacja służy omówieniu problematyki związanej z uiszczaniem przez użytkowników wynagrodzenia za korzystanie z utworów i przedmiotów praw pokrewnych. Co do zasady wynagrodzenia te powinny określać tabele zatwierdzone przez Komisję Prawa Autorskiego przy Ministrze Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Tam jednak, gdzie takich tabel brak, a przypadki te są częste (np. Internet, koncerty), również w związku z wygaśnięciem na podstawie przepisów ustawowych z dniem 19.7.2018 r. tabel obowiązujących na niektórych polach eksploatacji, na których korzystanie z utworów jest powszechne (np. publiczne wykonanie, wyświetlanie utworów audiowizualnych), konieczne będzie ich negocjowanie. Taką procedurę przewiduje także dyrektywa UE o prawie autorskim i prawach pokrewnych na jednolitym rynku cyfrowym, która powinna zostać implementowana przez Polskę do czerwca 2021 r. Negocjacje powinni prowadzić użytkownicy i organizacje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi przed zawarciem umowy o korzystanie z utworów i przedmiotów praw pokrewnych. Jest to wymóg ustawowy. Tego rodzaju negocjacje jak dotychczas nie były prowadzone, zaś organizacje zbiorowego zarządzania nie informują użytkowników o tej możliwości mimo ustawowego obowiązku. Przy tym z ustawy wynika, że powinny one być prowadzone w dobrej wierze, co w polskim systemie prawa cywilnego jest mechanizmem stosunkowo nowym. Dotychczas autorzy uważali, że z obowiązujących w Polsce przepisów prawa cywilnego trudno wywieść taki obowiązek. Instytucja negocjowania w dobrej wierze ma natomiast dość bogate tradycje w Europie zachodniej.

Ponadto publikacja ma na celu przybliżenie instytucji dozwolonego korzystania z utworów na zasadzie licencji ustawowej, które nie wiąże się z koniecznością uiszczania opłat na rzecz organizacji zbiorowego zarządzania, a także przypadków, w których korzystanie z utworów wiąże się z uiszczaniem opłat w obniżonej wysokości. Wszystkie powyższe regulacje mają także ścisły związek z prawem konkurencji, którego przepisom podlegają organizacje zbiorowego zarządzania.

Dzięki tej książce dowiedzą się Państwo:

• W jakim zakresie obowiązują zatwierdzone tabele wynagrodzeń za korzystanie z utworów i przedmiotów praw pokrewnych, a w jakim można te wynagrodzenia negocjować,
• Czy negocjowanie wynagrodzeń zmierzające do ich obniżenia musi mieć negatywny wpływ na wysokości przychodów uzyskiwanych przez uprawnionych za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania,
• Jak powinny przebiegać relacje uprawnionych z majątkowych praw autorskich i pokrewnych z organizacjami zbiorowego zarządzania,
• W jaki sposób użytkownik powinien prowadzić relację z organizacjami zbiorowego zarządzania w zakresie związanym z negocjowaniem stawek i zawieraniem umów,
• Z jakimi roszczeniami ze strony organizacji zbiorowego zarządzania można spotkać się w praktyce obecnie i w przyszłości,
• W jaki sposób powinny być ukształtowane wynagrodzenia za korzystanie z utworów i przedmiotów praw pokrewnych,
• Kiedy wynagrodzenie za korzystanie z utworów i przedmiotów praw pokrewnych nie należy się wcale, a kiedy może zostać obniżone,
• Gdzie szukać odpowiednich wzorców w zakresie sposobu kształtowania wynagrodzeń za korzystanie z utworów i przedmiotów praw pokrewnych oraz ich wysokości,
• Jak przedstawia się pozycja organizacji zbiorowego zarządzania na gruncie przepisów prawa antymonopolowego,
• Kiedy dochodzi do nadużywania przez organizacje zbiorowego zarządzania pozycji dominującej,
• Jakie mogą być skutki praktyk ograniczających konkurencję stosowanych przez organizacje zbiorowego zarządzania,
• Czy stosowanie przez organizacje zborowego zarządzania praktyk ograniczających konkurencję może mieć wpływ na skuteczne dochodzenie przez nie roszczeń wobec użytkowników,
• Jak będzie przedstawiała się sytuacja procesowa organizacji zbiorowego zarządzania w świetle nowych przepisów o postępowaniu w sprawach własności intelektualnej,
• Jaki wpływ mają nowe uprawnienia procesowe przyznane organizacjom zbiorowego zarządzania na pozycję użytkowników,
• Czy mechanizmy negocjowania stawek wynagrodzeń na rzecz organizacji zbiorowego zarządzania istniejące obecnie będą także stosowane w odniesieniu do wynagrodzeń za korzystanie z przedmiotów praw własności intelektualnej w Internecie.

Publikacja jest adresowana do każdego użytkownika korzystającego z utworów na polach eksploatacji: udostępnienie w Internecie, publiczne wykonanie, wyświetlanie oraz publiczne odtwarzanie, zwielokrotnianie, nadawanie, czy reemisja. Adresatami publikacji będą zatem: dostawcy usług internetowych, organizatorzy koncertów (agencje koncertowe, filharmonie, domy kultury), teatry, operatorzy kin, agencje eventowe, nadawcy radiowi i telewizyjni (w tym radio i telewizje internetowe), operatorzy telewizji kablowych, przedsiębiorcy prowadzących hotele.