Ochrona praw lokatorów. Komentarz

Komentarz do ustawy z 21.6.2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1234 ze zm.) stanowi kompleksowe i szczegółowe zestawienie przepisów tytułowej ustawy wraz z wyczerpującym komentarzem wyjaśniającym zagadnienia pojawiające się przy jej stosowaniu.

W publikacji omówione zostały najnowsze zmiany, m.in. wprowadzone przez ustawę z 22.3.2018 r. o zmianie ustawy o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych, ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r. poz. 756), które wejdą w życie 21.4.2019 r.

Niniejsza nowelizacja zawiera m.in.:

• zmianę definicji mieszkaniowego zasobu gminy (i publicznego zasobu mieszkaniowego),
• wprowadzenie definicji „miejscowości pobliskiej",
• wprowadzenie definicji kosztów utrzymania lokalu,
• jednoznaczne określenie rodzaju opłat, z tytułu których zaległości mogą być podstawą wypowiedzenia stosunku prawnego,
• umożliwienie rozwiązania umowy najmu w sytuacji, gdy najemca posiada tytuł prawny do innego lokalu nie tylko w tej samej miejscowości, ale również i w miejscowości pobliskiej,
• zmianę wysokości obowiązku odszkodowawczego osoby uprawnionej w wyroku eksmisyjnym do najmu socjalnego lokalu, związanego z zamieszkiwaniem w miejscu dotychczasowym bez tytułu prawnego do czasu wskazania takiego lokalu przez gminę,
• wprowadzenie przepisu obligującego gminę do uregulowania w uchwałach w sprawie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy warunków, jakie musi spełniać lokal wskazywany dla osób niepełnosprawnych, z uwzględnieniem rzeczywistych potrzeb wynikających z rodzaju niepełnosprawności,
• wprowadzenie możliwości rozwiązania umowy najmu lokalu, z jednoczesnym zaoferowaniem lokalu zamiennego w sytuacji, gdy lokal zajmowany ma nieproporcjonalnie dużą powierzchnię w stosunku do liczby zamieszkujących,
• wprowadzenie dla osób ubiegających się o najem lokalu z mieszkaniowego zasobu gminy obowiązku składania deklaracji o wysokości dochodów gospodarstwa domowego, oświadczenia o stanie majątkowym oraz na żądanie gminy oświadczenia o nieposiadaniu tytułu prawnego do innego lokalu położonego w tej samej lub pobliskiej miejscowości pod rygorem odpowiedzialności karnej.

Do najważniejszych zmian należy zaliczyć także wprowadzenie najmu socjalnego lokali mieszkalnych i tym samym rezygnację ze stosowania pojęcia lokalu socjalnego. Dzięki tym zmianom gminy:

• mogą ubiegać się o dofinansowanie na tworzenie nowych lokali mieszkalnych,
• mogą wynajmować lub podnajmować każdy lokal spełniający wymogi ustawowe w ramach najmu socjalnego,
• mogą cyklicznie weryfikować dochody najemców (w razie przekroczenia kryterium dochodowego czynsz może zostać podwyższony),
• muszą zapewnić lokal zamienny i pokryć koszty przeprowadzki w związku z koniecznością remontu lub rozbiórki budynku gminnego.

Niniejsze, 4. wydanie, publikacji zostało zaktualizowane o wszystkie zmiany uchwalone od momentu ukazania się poprzedniego wydania oraz o najnowsze orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego i Sądu Najwyższego stanowiące próbę wyjaśnienia problemów i wątpliwości pojawiających się na tle stosowania przepisów ustawy oraz o dorobek naukowy dotyczący komentowanej tematyki.

Publikacja zawiera omówienie m.in. zagadnień takich jak:

• prawa i obowiązki właścicieli i lokatorów,
• najem okazjonalny lokalu,
• najem instytucjonalny lokalu,
• mieszkaniowy zasób gminy,
• lokale socjalne,
• tymczasowe pomieszczenia.

Komentarz adresowany jest do wszystkich osób zainteresowanych tematyką ochrony praw lokatorów, w szczególności do osób stosujących w praktyce przepisy ustawy. Publikacja ta dotyczy zarówno interesów właścicieli, spółdzielni mieszkaniowych, gmin prowadzących gospodarkę mieszkaniową, zarządców nieruchomości, radców prawnych, sędziów, jak i osób korzystających z lokali. Może być również pomocna w procesie dydaktycznym dla studentów prawa i administracji.