Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz

Komentarz stanowi kompleksowe omówienie ustawy z 17.11.1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1550 ze zm.), która normuje postępowanie sądowe w sprawach ze stosunków z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego oraz pracy, jak również w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych oraz w innych sprawach, do których przepisy KPC stosuje się z mocy ustaw szczególnych.

Publikacja stanowi niezbędną pomoc dla pełnomocników procesowych i stron postępowania w sprawach cywilnych, a także aplikantów zawodów prawniczych, przygotowujących się do egzaminu na aplikację. Komentarz, poza szczegółową analizą przepisów, wskazuje również fundamentalne orzeczenia z punktu widzenia stosowania przepisów KPC w praktyce, uwzględniając aktualny dorobek judykatury i poglądy doktryny.

Publikacja przedstawia następujące zagadnienia:

• zasady postępowania cywilnego;
• właściwość i skład sądu, wyłączenie sędziego;
• strony;
• koszty procesu;
• czynności procesowe;
• postępowanie przed sądami pierwszej instancji;
• dowody;
• orzeczenia;
• środki zaskarżenia;
• postępowania odrębne;
• postępowanie nieprocesowe;
• postępowanie zabezpieczające;
• postępowanie egzekucyjne;
• przepisy z zakresu międzynarodowego postępowania cywilnego;
• sąd polubowny.

Kolejne, 12. wydanie komentarza do KPC uwzględnia najnowsze zmiany legislacyjne, w tym m.in.:

• ustawę z 9.3.2023 r. o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 556 ze zm.), wprowadzającą m.in. rozwiązania umożliwiające przymusowe dochodzenie należności z tytułu podatku VAT rozliczanego w procedurze szczególnej od podmiotu, którego miejscem zamieszkania lub siedziby jest inne państwo niż Polska oraz dla którego państwem identyfikacji jest państwo inne niż Polska i w tym państwie identyfikacji została złożona deklaracja;
• ustawę z 28.7.2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 1606), wprowadzającą zmiany związane z wysłuchaniem dziecka, wnioskiem o wyznaczenie reprezentanta dziecka, wysłuchaniem osoby niepełnosprawnej;
• ustawę z 7.7.2023 r. o świadczeniu wspierającym (Dz.U. z 2023 r. poz. 1429 ze zm.), dotyczącą wprowadzenia do systemu prawnego nowego rodzaju świadczenia, tj. świadczenia wspierającego;
• ustawę z 28.7.2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 1615), wprowadzającą modyfikacje związane ze zmianami w prawie spadkowym w celu lepszego zabezpieczenia sytuacji prawnej spadkobierców, w szczególności osób małoletnich i całkowicie ubezwłasnowolnionych, poprzez ułatwienie im lub ich opiekunom złożenia oświadczenia dotyczącego przyjęcia lub odrzucenia spadku w przepisanym terminie;
• ustawę z 9.3.2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 614), wprowadzającą zmiany dotyczące przyspieszenia postępowań sądowych oraz ułatwienia stronom i pełnomocnikom kontaktu z sądem, doprecyzowania zasad tzw. doręczeń komorniczych oraz wprowadzenia nowych rozwiązań dotyczących planowania rozprawy i dokonywania przez sąd niezbędnych pouczeń;
• ustawę z 7.7.2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r. poz. 2600), dotyczącą kolejności zaspokajania z kwoty uzyskanej z egzekucji;
• ustawę z 28.7.2023 r. o zmianie ustawy o emeryturach pomostowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 1667), wprowadzającą m.in. szczególną regulację dotyczącą zabezpieczenia w sprawach z zakresu prawa pracy, w których pracownik podlegający szczególnej ochronie przed rozwiązaniem stosunku pracy za wypowiedzeniem lub bez wypowiedzenia dochodzi roszczenia o uznanie wypowiedzenia stosunku pracy za bezskuteczne lub o przywrócenie do pracy;
• ustawę z 13.1.2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 289), wprowadzającą zmiany mające na celu wzmocnienie ochrony osób doznających przemocy w rodzinie;
• ustawę z 26.1.2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 403), dotyczącą dostosowania polskiego prawa m.in. do unijnego rozporządzenia dotyczącego jurysdykcji, uznawania i wykonywania orzeczeń w sprawach małżeńskich;
• ustawę z 9.3.2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 614), wprowadzającą zmiany związane z przyspieszeniem postępowań sądowych oraz ułatwieniem stronom i pełnomocnikom kontaktu z sądem, doprecyzowaniem zasad tzw. doręczeń komorniczych oraz wprowadzeniem nowych rozwiązań dotyczących planowania rozprawy i dokonywania przez sąd niezbędnych pouczeń;
• ustawę z 7.7.2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 1860), dotyczącą umożliwienia przeprowadzania posiedzeń zdalnych w postępowaniu cywilnym; usprawnienia procedur dotyczących bezpieczeństwa i porządku publicznego w budynkach sądowych; usprawnienia procesu zarządzania systemami informatycznymi w sądach; rozszerzania zakresu funkcjonowania Portalu Informacyjnego Sądów Powszechnych na sprawy karne; wprowadzenia rozwiązań, które usprawnią i przyspieszą postępowanie karne na etapie jurysdykcyjnym.

Komentarz adresowany jest przede wszystkim do sędziów i prokuratorów, pełnomocników procesowych – adwokatów i radców prawnych oraz dla notariuszy i komorników sądowych. Będzie również przydatny dla aplikantów wszystkich zawodów prawniczych, dydaktyków, a także dla osób poszukujących informacji na temat postępowania cywilnego.