Zeszyt ćwiczeń do podręcznika "Wśród ludzi i ich spraw"

Zeszyt ten może być wykorzystany, zgodnie z intencjami autorek i informacją zawartą w tytule, jako uzupełnienie znanego i cenionego na rynku glottodydaktycznym podręcznika Ewy Bajor i Elizy Madej Wśród ludzi i ich spraw. Poszczególne rozdziały rozwijają bowiem tematy, jak też pogłębiają zagadnienia gramatyczne zawarte w tym podręczniku. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, by zgromadzony w zeszycie materiał był wykorzystywany w sposób autonomiczny, bo przecież autorki proponują uczącym się języka polskiego jako obcego, którzy osiągnęli co najmniej średni poziom zaawansowania językowego, wiele nowych tekstów; są to m.in. biogramy wybitnych twórców i uczonych, artykuły publicystyczne i popularnonaukowe, fragmenty wywiadów. Są one obudowane pomysłowymi ćwiczeniami leksykalnymi i gramatycznymi oraz zadaniami rozwijającymi poszczególne sprawności językowe.

Szczególnie polecam korzystanie z zeszytu tym uczącym się języka polskiego jako obcego, którzy interesują się kulturą i zagadnieniami społecznymi. Jednym słowem – wszystkim, którzy chcą rozwijać się językowo i jednocześnie snuć refleksje na temat ludzi i ich spraw.

Zeszyt może być również pomocny kandydatom przygotowującym się do egzaminów certyfikatowych z języka polskiego na poziomie średnio zaawansowanym (B2) oraz zaawansowanym (C1 i C2), jak też kandydatom na studia humanistyczne i prawnicze w polskich szkołach wyższych.

Prof. UŁ dr hab. Grażyna Zarzycka

SPIS TREŚCI:

Wstęp

Lekcja 1 (oprac. Ewa Bajor).
I. Uzupełnianie tekstu podanymi słowami (biogram A. Wolszczana).
II. Czasownik lub rzeczownik -anie, -enie, -cie (biogram B. Malinowskiego).
III. Słowotwórstwo (tekst Światopogląd).
IV. Słownictwo: być/istnieć; stworzyć/utworzyć; inny/inaczej

Lekcja 2 (oprac. Ewa Bajor).
I. Słownictwo tematyczne (Wspomnienie szkolne).
II-III. Wskaźniki nawiązania w tekście argumentacyjnym (Ma być geniusz i już).
IV. Rzeczowniki na -anie, -enie, -cie, -0 czy czasownik (Po jakich studiach praca?).
V. Zdania celowe żeby+bezokolicznik, że- by+czas przeszły

Lekcja 3 (oprac. Ewa Bajor).
I. Stopniowanie przymiotników i przysłówków.
II. Rozwijanie słowa zdaniem z zaimkiem który.
III. Czasowniki zapamiętywać, zapominać, przypominać sobie.
IV. Uzupełnianie tekstu podanymi słowami (Efekt Mozarta)

Lekcja 4 (oprac. Ewa Bajor)
I. Rozumienie tekstu czytanego Emocje.
II. Ten sam czy taki sam?
III. Rzeczownik ^ czasownik; przymiotnik ^ rzeczownik.
IV. Odgadywanie i opisywanie emocji.
V. Czynność ^ profesja lub osoba wykonująca tę czynność ^ rzeczownik ^ przymiotnik

Lekcja 5 (oprac. Ewa Bajor).
I. Słownictwo tematyczne (Związek).
II. Dopasowywanie odpowiedzi do pytań Rozwód.
III. Czasowniki z przyimkiem zależnym.
IV. Dlatego, dlatego że, z powodu

Lekcja 6 (oprac. Ewa Bajor).
I. Znaczenie i użycie imiesłowów na -ąc, -łszy i -wszy.
II. Przysłówek + przymiotnik. Intensyfikacja cechy.
III. Czasowniki trzeba, można, wolno, warto w przeszłości i przyszłości.
IV. Osobowa czy bezosobowa forma czasownika (Życzenia będą, ale elektroniczne)

Lekcja 7 (oprac. Ewa Bajor).
I. Rozumienie tekstu czytanego Horoskopy.
II. Rzeczownik ^ przymiotnik; czasownik ^ rzeczownik na bazie tekstu czytanego.
III. Słownictwo tematyczne: film, literatura, teatr.
IV. Użycie najczęściej stosowanych spójników.
V. nie-, bez- + przymiotnik. VI. Złożenia jedno-, kilku-, wielo-, lewo-

Lekcja 8 (oprac. Ewa Bajor).
I. Użycie zdań warunkowych i czasów.
II. Przymiotniki o silniejszym zabarwieniu.
III. Definiowanie pojęć abstrakcyjnych.
IV. Rzeczownik ^ czasownik; przysłówek ^ przymiotnik (Mężczyzna w polskiej reklamie)

Lekcja 9 (oprac. Ewa Sabela).
I. Imiesłów przymiotnikowy czynny (Amnesty International).
II. Zdania przyczynowo-skutkowe: powodować coś, prowadzić do czegoś, być skutkiem czegoś.
III. Konstrukcje składniowe: zagrażać komuś/czemuś; chronić kogoś/coś przed kimś/czymś.
IV. Rzeczowniki odprzymiotnikowe z sufiksem -ość.
V. Skrótowce.
VI. Rozumienie tekstu czytanego Dowcipy

Lekcja 10 (oprac. Ewa Sabela).
I. Oceny emocjonalne.
II. Definiowanie.
III. Imiesłów przymiotnikowy czynny (Lekkomyślni kierowcy).
IV. Zdania warunkowe.
V. Zdania czasowe wyrażające uprzedniość, następczość, równoczesność.
VI. Rozumienie tekstu czytanego Notatka prasowa . . .

Lekcja 11 (oprac. Ewa Sabela).
I. Nazwy miejsc z sufiksami: -isko; -nia; -alnia; -arnia.
II. Rzeczowniki odczasownikowe: -anie; -enie; -cie; -0 (Prawnicy z Internetu).
III. Zaimki nieokreślone z sufiksem -kolwiek.
IV. Użycie strony czynnej i biernej czasownika.
V. Zdania przyczynowe: gdyż; ponieważ; z powodu; na skutek; w wyniku; z braku.
VI. Rozumienie tekstu czytanego: Przestępstwo i kara. Wyrażanie opinii

Lekcja 12 (oprac. Ewa Sabela).
I. Czasowniki wyrażające emocje.
II. Wyrażenia przyimkowe określające stosunki przestrzenne: z boku; z przodu...
III. Wskaźniki zespolenia w zdaniach współrzędnie i podrzędnie złożonych (O alfabecie).
IV. Użycie czasowników dokonanych lub niedokonanych (Rewolucja technologiczna).
V. Imiesłów przysłówkowy współczesny i uprzedni (Pisarze i naukowcy).
VI. Strona czynna i bierna czasownika (Cywilizacja plastiku).
VII. Rozumienie tekstu czytanego: Wynalazki i wynalazcy

Lekcja 13 (oprac. Ewa Sabela).
I. Konstrukcje składniowe: istnieje związek między czymś a czymś; coś wywiera/ma wpływ na coś; coś zależy od czegoś (Globalne ocieplenie).
II. Nazwy wykonawców czynności z sufiksem -ator.
III. Tryb rozkazujący (Czytajmy dzieciom).
IV. Rozumienie tekstu czytanego: Prasa o globalnym ociepleniu

Lekcja 14 (oprac. Ewa Sabela).
I. Wskaźniki zespolenia w zdaniach podrzędnie i współrzędnie złożonych (Fotografia reporterska).
II. Użycie kontekstowe synonimów (Miasto).
III. Złożenia z członami: jedno-; dwu-; wielo-; mono-; bi-; poli-.
IV. Konstrukcje składniowe z celownikiem: sprzy- jać/służyć/ulegać/przeciwstawiać się/podporządkowywać komuś/czemuś.
V. Rozumienie tekstu czytanego: Ekologia dźwięku

Lekcja 15 (oprac. Ewa Sabela).
I. Użycie eufemizmów.
II. Zwroty dotyczące klasyfikacji i podziału: uważać za; zaliczać do... (Teatr jako widowisko).
III. Przymiotniki materiałowe: papierowa figurka/figurka z papieru...
IV. Przymiotnikowe formacje zaprzeczone z prefiksami: nie-; bez-; a-; ir-.
V. Wyrażanie podobieństwa: przypominać kogoś/coś; być podobnym do kogoś/czegoś. VI. Stopień najwyższy przymiotnika. Użycie konstrukcji: jeden/-a/-o z

Klucz do ćwiczeń