Zgłaszanie nieprawidłowości i ochrona sygnalistów Kompendium wiedzy

Kompendium wiedzy na temat zgłaszania nieprawidłowości i ochrony sygnalistów omawia przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów (Dz.U. poz. 928), która wdraża do polskiego porządku prawnego przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii.
Przepisy te wprowadziły wiele nowych obowiązków dla podmiotów prywatnych oraz podmiotów publicznych, które muszą wdrożyć wewnętrzną procedurę zgłaszania informacji o naruszeniach prawa oraz podejmować działania następcze – prowadzić wewnętrzne postępowania wyjaśniające.

Treść tych przepisów, podobnie jak i ich interpretacja od początku wzbudzały wiele wątpliwości, utrudniając ich zastosowanie w praktyce.

Autorzy w sposób przejrzysty i praktyczny przedstawili wszystkie najważniejsze instytucje prawne objęte ustawą o ochronie sygnalistów, dokonując analizy prawnej oraz interpretacji niejasnych i budzących wątpliwości przepisów. Omówiono m.in. takie zagadnienia, jak:

- katalog osób mogących dokonać zgłoszenia nieprawidłowości,
- katalog obszarów podlegających zgłoszeniu,
możliwe drogi zgłaszania nieprawidłowości (zgłoszenia wewnętrzne, zgłoszenia zewnętrzne, ujawnienie publiczne),
- wewnętrzny system zgłaszania, sposób jego przyjęcia, wdrożenie i kluczowe elementy – w tym procedura zgłoszeń wewnętrznych,
- działania następcze (postępowania wyjaśniające) w przypadku zgłoszenia naruszenia,
- ochrona danych osobowych w wewnętrznym systemie zgłaszania,
- ochrona sygnalisty,
- odpowiedzialność karna za brak wdrożenia przepisów ustawy.

Dużym atutem opracowania są liczne przykłady, które ułatwiają zrozumienie i zastosowanie przepisów, oraz wzory niezbędnych dokumentów: wzór procedury zgłoszeń wewnętrznych, wzór zgłoszenia naruszenia, wzór potwierdzenia otrzymania zgłoszenia, wzór rejestru zgłoszeń, wzór formularza zgłoszenia działań odwetowych, wzór upoważnienia do przyjmowania i weryfikacji zgłoszeń.

Integralną częścią publikacji jest suplement elektroniczny, który zawiera zamieszczone w książce wzory w formacie MS Word umożliwiającym ich edycję i dostosowanie ich treści do indywidualnych potrzeb. Plik suplementu można pobrać przez Internet – instrukcja postępowania znajduje się w książce. Zainstalowanie suplementu wymaga systemu operacyjnego Windows.