VAT. Komentarz

Najszerszy na rynku komentarz do ustawy o VAT!

Komentarz do ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 106 ze zm.) wyjaśniający praktycznie zagadnienia dotyczące m.in.:

• zakresu opodatkowania VAT dostawy towarów, w tym wewnątrzwspólnotowego nabycia i dostawy oraz świadczenia usług;
• określenia miejsca świadczenia przy dostawie towarów, wewnątrzwspólnotowym nabyciu i dostawie towarów, imporcie towarów i świadczeniu usług;
• momentu powstania obowiązku podatkowego, w tym wobec małych podatników i ustalenia podstawy opodatkowania;
• zasad wymiaru i poboru podatku;
• bieżących stawek podatkowych i katalogu zwolnień;
• zasad odliczenia i warunków zwrotu podatku;
• form zapłaty podatku, w tym składania JPK i deklaracji VAT;
• procedur szczególnych dotyczących m.in. drobnych przedsiębiorców, rolników, świadczenia usług turystycznych, dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, zwrotu podatku podróżnym.

Najważniejsze zmiany wprowadzane w 2020 r. dotyczą:

• składania deklaracji podatkowych dotyczących importu towarów;
• zgłoszenia celnego przez przedstawiciela;
• wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów;
• zwrotu różnicy podatku byłych wspólników;
• produktów rolnych i usług rolniczych;
• wprowadzenia tzw. białej listy podatników VAT;
• likwidacji obowiązku odrębnego składania deklaracji VAT;
• zasady wystawiania faktur do paragonów fiskalnych;
• pomniejszenia podstawy opodatkowania o zaliczaną do przychodów wierzytelność handlową;
• sposobu identyfikowania towarów i usług na potrzeby VAT.

Ostatnie zmiany wynikają m.in. z:

• ustawy z 7.10.2020 r. o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania społeczno-gospodarczym skutkom COVID-19 (Dz.U. z 2020 r. poz. 1747 ze zm.) i dotyczą odroczenia powrotu do 22% i 7% stawek VAT; zmiana weszła w życie: 9.10.2020 r.;
• ustawy z 27.11.2020 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz. 2419), która wprowadza rozwiązania odnoszące się do uproszczenia rozliczania przez podatników podatku od towarów i usług – tzw. pakiet Slim VAT (Simple Local And Modern VAT), do rozwiązań o charakterze doprecyzowującym i uzupełniającym w stosunku do niektórych konstrukcji prawnych w podatku od towarów i usług (zmiany precyzują m.in. wykaz podatników VAT, nowy Jednolity Plik Kontrolny (JPK) VAT, mechanizm podzielonej płatności) oraz do zmian w zakresie systemu zwrotu podatku podróżnym (TAX FREE); zmiany częściowo weszły w życie 1.1.2021 r. oraz wejdą w życie 1.6.2021 r. i 1.1.2022 r.;
• ustawy z 18.11.2020 r. o doręczeniach elektronicznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 2320) i dotyczą doręczeń w procedurach podatkowych oraz mają na celu uwzględnienie komunikacji przy użyciu ustandaryzowanych usług rejestrowanego doręczenia elektronicznego, a także publicznej usługi hybrydowej jako elementu uzupełniającego; zmiana wejdzie w życie 1.7.2021 r.

Dodatkowo, w publikacji Autor odnosi się do planowanych zmian, spowodowanych implementacją dyrektywy Rady (UE) 2018/1910 i dopełnieniem transpozycji dyrektywy Rady (UE) 2018/822, a także dotyczących:

• ujednolicenia postępowania w sprawie należności celnych i podatkowych – ustawa o zmianie ustawy – Prawo celne oraz niektórych innych ustaw (Druk sejmowy IX kadencji Nr 833);
• przesunięcia terminu (ze względu na pandemię COIVD-19) wprowadzenia obowiązku stosowania kas fiskalnych online dla wybranych grup podatników – ustawa o zmianie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Druk sejmowy IX kadencji Nr 873);
• zwolnienia od podatku dostawy towarów i usług świadczonych przez spółdzielnie uczniowskie (Druk sejmowy IX kadencji Nr 901);
• uproszczenia obowiązków związanych z podatkiem VAT dla przedsiębiorstw prowadzących transgraniczną sprzedaż towarów lub usług (głównie przez Internet) konsumentom końcowym oraz gwarancji prawidłowości płacenia podatku od towarów i usług od takich dostaw na rzecz państwa członkowskiego nabywcy lub usługobiorcy zgodnie z zasadą opodatkowania w państwie członkowskim przeznaczenia – ustawa o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Druk RCL UC60). Główne rozwiązania ujęte w pakiecie VAT e-commerce obejmą:
• zdefiniowanie pojęcia wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość i sprzedaży na odległość towarów importowanych z państw trzecich,
• rozszerzenie i modyfikację procedury szczególnej dla usług telekomunikacyjnych, usług nadawczych lub usług świadczonych drogą elektroniczną,
• wprowadzenie zwolnienia z VAT dla importu towarów w przesyłkach o wartości nieprzekraczającej 150 euro, jeżeli VAT będzie deklarowany i rozliczany w IOSS (tzw. Import One Stop Shop),
• jeżeli nie jest stosowany IOSS (a mógłby być), dostępny będzie mechanizm uproszczenia dla importu towarów w przesyłkach o wartości nieprzekraczającej 150 euro,
• usunięcie w całej UE zwolnienia z VAT dla importu towarów w przesyłkach o wartości nieprzekraczającej 22 euro,
• nałożenie obowiązku poboru i zapłaty VAT na podatników ułatwiających dostawy towarów przy użyciu interfejsu elektronicznego (np. platformy handlowej);
• możliwości wystawiania faktur ustrukturyzowanych, w odniesieniu do których stosowany będzie Krajowy System e-Faktur (KSeF) – ustawa o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Druk RCL UD159). >Główne rozwiązania:
• charakter fakultatywny stosowania faktur ustrukturyzowanych,
• wymagana akceptacja odbiorcy stosowania faktur ustrukturyzowanych,
• przyczynienie się nie tylko do wzmocnienia kontroli prawidłowości rozliczania podatku VAT, lecz także uproszczenia procesu kontroli rozliczeń u przedsiębiorców, z uwagi na możliwość zdalnego monitorowania przez organy podatkowe obrotu dokumentowanego fakturami.

Zmiany te mają znaczenie praktyczne ze względu na:

• zmniejszenie obciążeń regulacyjnych mających charakter administracyjny;
• harmonizację i uproszczenie przepisów w systemie podatku od wartości dodanej odnoszących się do opodatkowania handlu między państwami członkowskimi;
• uproszczenie rozliczania podatku VAT;
• minimalizację zagrożeń wpływających na sytuację gospodarczą związanych z rozprzestrzenianiem COVID-19;
• wprowadzenie elektronicznego obiegu dokumentów TAX FREE oraz elektronicznego potwierdzania wywozu towarów;
• wprowadzenie pakietu Slim VAT;
• zwiększenie efektywności poboru VAT.

Prezentowany Komentarz jest przeznaczony dla:

• doradców podatkowych i księgowych, obsługujących spółki, fundacje i stowarzyszenia, spółdzielnie oraz JST;
• biegłych rewidentów;
• pracowników urzędów skarbowych i celno-skarbowych, w tym inspektorów kontroli skarbowej (KAS);
• pracowników administracji samorządowej i państwowej, w tym organów odwoławczych;
• sędziów sądów administracyjnych;
• radców prawnych i adwokatów;
• podatników VAT, w tym „małych podatników".