Polski na dobry start. Rozmówki polsko-rosyjskie dla początkujących

W wyniku zmian społecznych, kulturowych, gospodarczych i politycznych, jakie nastąpiły we współczesnym świecie, ruchy migracyjne ludności wyraźnie się nasiliły. Także do Polski napływają ludzie szukający schronienia, którzy chcieliby tu zamieszkać i tu podjąć pracę.

Seria materiałów dydaktycznych Polski no dobry start współfinansowany z Programu Krajowego Funduszu Azylu, Migracji I Integracji "Bezpieczna przystań", budżetu państwa oraz Urzędu ds. Cudzoziemców została przygotowana z myślą o potrzebach migrantów, o ich możliwie jak najszybszej, pomyślnej językowo-kulturowej integracji. W skład serii wchodzą: podręcznik do nauki języka, zeszyt ćwiczeń oraz rozmówki, w których znajdują się nie tylko pojedyncze wyrazy, lecz także zwroty, wyrażenia, a nawet całe zdania.

Rozmówki zostały przygotowane w wersji polsko-angielskiej oraz polsko-rosyjskiej. Znajomość angielskiego deklaruje większość imigrantów z krajów Bliskiego Wschodu, Azji oraz Afryki, rosyjskim natomiast posługują osoby przybywajcie do Polski z obszarów Europy Wschodniej.

Pozycja została podzielona na pięć części. Pierwsza - Popularne słowa i zwroty - zawiera zwroty i wyrażenia będące częścią etykiety językowej obowiązującej w polszczyąnie. Tu także zamieszczono liczby i ich nazwy, określenia czasu oraz napisy informacyjne.

W części drugiej - Człowiek - poza materiałem leksykalnym związanym z identyfikacją (dane osobowe i teleadresowe, rodzina, zawód, wykształcenie), znajdują się wyrazy z kręgów tematycznych: ZDROWIE (części ciała) oraz ZAKUPY (produkty spożywcze).

W części trzeciej - Dom - zgromadzono wyrazy nazywające pomieszczenia, sprzęty domowe, elementy wyposażenia mieszkania oraz zwroty użyteczne przy jego wynajmowaniu.

Komponent czwarty - Świat - zbiera leksykę odnoszącą się do przemieszczania się i podróżowania, nazwy budynków i miejsca znajdujące się w przestrzeni miejskiej.

W części piątej - Sytuacje - zgromadzono wyrazy, zwroty I wyrażenia użyteczne w komunikacji językowej w różnych urzędach, miejscach użyteczności publicznej, w restauracji oraz u lekarza, a także w sytuacjach trudnych, np. w nagłych wypadkach, czy na komisariacie policji.

Materiał leksykalny Rozmówek został zebrany na podstawie badań potrzeb językowych grupy docelowej niniejszej publikacji i nie wykracza poza korpus wykorzystany w podręczniku oraz ćwiczeniach "Polski no dobry start". Rozmówki są swego rodzaju słownikiem i podręcznym wsparciem językowym w sytuacjach komunikacyjnych w życiu codziennym.

Po Rozmówki mogą sięgnąć nie tylko uczący się języka polskiego z materiałów Polski no dobry start, lecz także inni początkujący oraz pracownicy instytucji publicznych, którzy spotykają w swojej pracy imigrantów słabo znających nasz język.

"Polski na dobry start" to kompleksowy zestaw materiałów do nauki języka polskiego jako obcego na poziomie A1/A2 z elementami nabywania kompetencji zawodowych. Seria adresowana jest szczególnie do cudzoziemców ubiegających się o udzielenie ochrony międzynarodowej. Z racji doświadczeń zdobytych podczas ewaluacji materiałów kurs sprawdzi się w grupie z każdego kręgu kulturowego, w tym również dla słuchaczy słowiańskojęzycznych.

Projekt "Polski na dobry start" został zrealizowany we współpracy Urzędu do Spraw Cudzoziemców z Fundacją Linguae Mundi. Materiały zostały wydane w ramach serii "Edukacja-Praca-Integracja" a ich doskonalenie trwało ponad dwa lata. Ewaluacja prowadzona była na grupie ponad 6 tysięcy cudzoziemców z różnych kręgów kulturowych.

W efekcie ciężkiej pracy zespołu Fundacji Linguae Mundi możemy cieszyć się innowacyjnym i dopracowanym w każdym szczególe zestawem materiałów do nauki języka polskiego dla cudzoziemców rozwijającym wszystkie sprawności językowe: słuchanie, mówienie, czytanie i pisanie. Co ważne autorzy kursu "Polski na dobry start" szczególny nacisk kładli na potrzeby edukacyjne (językowe) cudzoziemców, poprzedzone uprzednim audytem tychże potrzeb. W efekcie cudzoziemcy zaspokoją najważniejsze z ich punktu widzenia potrzeby językowe, w szczególności takie jak:

- codzienna komunikacja (m.in. sklepy, lokale gastronomiczne, komunikacja miejska, poczta, dworzec, fryzjer);
- sytuacje komunikacyjne związane z poszukiwaniem mieszkania;
- "poruszanie się" po urzędach;
- wsparcie rodziców cudzoziemskich w procesie edukacji dziecka;
- uzyskanie pomocy medycznej;
- adaptacja społeczna i kulturowa w społeczeństwie przyjmującym (rozwój kompetencji realioznawczych i kulturowych);
- przygotowanie do egzaminu certyfikowanego z języka polskiego;
- starania o nadanie obywatelstwa polskiego.

"Polski na dobry start" odróżnia od innych tego typu materiałów na rynku innowacyjna konstrukcja. Mianowicie podręcznik podzielony został na dwie części "Kurs wstępny", którego podstawowym celem jest wyrównanie szans edukacyjnych uczących się oraz "Kurs podstawowy" składający się 10 czteroczęściowych modułów. Taka konstrukcja kursu doskonale sprawdzi się na kursach w szkołach letnich języka polskiego jako obcego oraz na kursach w grupach ze studentami z różnych grup kulturowych i językowych. Tematyka kursu jest bardzo aktualna a materiały przedstawione są w sposób dynamiczny a zarazem bardzo atrakcyjny.

Materiały "Polski na dobry start" składają się z następujących komponentów:

1) Podręcznika z płytą CD składającego się z kursu wstępnego i podstawowego dla poziomu A1-A2 (łącznie 220 godzin dydaktycznych);
2) Zeszytu ćwiczeń będącego uzupełnieniem podręcznika i utrwalających materiał gramatyczno-leksykalny;
3) Rozmówek polsko-angielskich i polsko-rosyjskich zawierających podstawowe zwroty używane w typowych sytuacjach;
4) Poradnika metodycznego zawierającego wskazówki dla nauczyciela, scenariusze lekcji oraz propozycje gier i zabaw językowych;
5) Pakietu dla nauczyciela (Dokumentacja metodyczna) składającego się z:
- Programu kursu języka polskiego jako obcego z elementami wiedzy o Polsce i orientacji zawodowej,
- Testu wstępnego i ankiety potrzeb językowych,
- Testów podsumowujących,
- oraz materiałów do kopiowania: dziennika zajęć, programu grupy, sprawozdania, arkusza hospitacji, wzoru certyfikatu.

Recenzja serii POLSKI na dobry start

Wszelkie działania ze strony państwa przyjmującego, których celem jest łagodzenie doświadczanego przez przybyszów szoku kulturowego oraz umożliwienie im poznania języka codziennej komunikacji, uznać należy za przejaw roztropności. Cel taki przyświecał pomysłodawcom i autorom serii materiałów dydaktycznych "Polski na dobry start", współfinansowanej z Programu Krajowego Funduszu Azylu, Migracji i Integracji (Bezpieczna Przystań), budżetu państwa oraz Urzędu ds. Cudzoziemców.

Seria ta, w której skład wchodzą: podręcznik do nauki języka, zeszyt ćwiczeń, rozmówki, poradnik metodyczny oraz dokumentacja metodyczna, została bowiem przygotowana z myślą o specyficznych potrzebach uchodźców, o ich możliwie jak najszybszej, pomyślnej językowo-kulturowej integracji. Zawarte w niej treści nauczania dostosowano, podobnie jak i same techniki pracy, do potrzeb osób dorosłych o różnej biografii językowej i przeszłości edukacyjnej. Materiały serii, mimo ie w większości powstały na potrzeby podręcznika, cechuje autentyczność interakcyjna i komunikacyjna, a proponowane rozwiązania dydaktyczne - różnorodność.

Opanowanie umiejętności porozumiewania się z otoczeniem w ważnych dla nich sytuacjach komunikacyjnych i określonym kontekście socjokulturowym jest dla migrantów kwestią priorytetów. Dzięki przemyślanej koncepcji metodycznej materiałów dydaktycznych serii Polski na dobry start będą mogli nie tylko skutecznie uczyć się języka, lecz także w ciekawy sposób poznawać polskie realia i polską kulturę.

Z recenzji dr hab. Anny Seretny
Centrum Języka i Kultury Polskiej w Świecie
Uniwersytet Jagielloński