Ten wspaniale udokumentowany i zilustrowany album poświęcony pamięci prof. Mojżesza Schorra, ostatniego rabina Wielkiej Synagogi, zabiera nas w niezwykłą podróż w czasie: od Przemyśla fin de siecle'u, poprzez Lwów i Wiedeń przełomu wieków, aż po tętniącą życiem Warszawę lat międzywojennych. Stwarza okazję przyjrzenia się dylematom przedstawiciela mniejszości żydowskiej w Senacie II RP, ale też jego pracy naukowej, powinnościom religijnym, aktywności społecznej i wreszcie życiu osobistemu. Spotykamy Senatora z rodziną na beztroskich wakacjach w Marienbadzie,by w chwilę potem przeżywać dramat lI wojny światowej i nieuwieńczone niestety sukcesem starania najbliższych o uwolnienie męża I ojca z sowieckiego więzienia. Przedstawiając tak pieczołowicie sylwetkę i losy profesora Mojżesza Schorra, wybitnego przedstawiciela społeczności żydowskiej w Polsce, chcieliśmy zarazem oddać należny hołd całemu pokoleniu, zwłaszcza zaś stołecznej inteligencji żydowskiej tej doby, tak okrutnie potraktowanej przez los.
Autorzy
Żydzi polscy - wyrazista i stale obecna, przynajmniej od XIII wieku, społeczność kultywująca odrębność wyznaniową, kulturową i językową – już w czasach Rzeczpospolitej Obojga Narodów zrosła się z państwowością polską do tego stopnia, że dziś trudno jest wyobrazić sobie bez jej wkładu jakąkolwiek dziedzinę jej kultury, sztuki, czy nauki. Wśród wielu historycznych postaci godnych wspólnej pamięci są znakomici uczeni, kompozytorzy, poeci, wynalazcy - patroni ulic, uczczeni pomnikami mędrcy, których groby są miejscami kultu.
Los sprawił, że został pochowany w Uzbekistanie, po zesłaniu przez Rosjan do obozu pracy. Dotąd nie zdobyto się na upamiętnienie jego imieniem którejkolwiek z ulic warszawskich. Dla nas najważniejsze pozostaje jednak przesłanie, które po sobie pozostawił: przesłanie etyczne i intelektualne, które i dziś brzmią niezwykle aktualnie. Z takim przekonaniem oddajemy ten album do rąk czytelników. Publikacja, polsko-angielskojęzyczna, opatrzona jest nieznanymi dotąd materiałami faktograficznymi oraz wieloma tekstami autorstwa Mojżesza Schorra.
Grażyna Pawlak
Dyrektor Zarządu
Fundacji im. prof. Mojżesza Schorra
This thoroughly researched and beautifully illustrated book celebrates the life of Prof. Moses Schorr, the last rabbi of Warsaw's Great Synagogue. It takes us on a unique trip in time, from the fin de sičcle Przemyl, through Lviv and Vienna at the turn of the century, to Warsaw, teeming with life between the two world wars. It gives us an opportunity to explore the dilemmas of a member of the Jewish minority in the Polish Senate, as well as his scientific research, religious duties, social activism and, even, private life. We watch the senator spend a carefree vacation in Marienbad, shortly before the unfolding of the drama of World War Two and the failed efforts of his family and friends to rescue him from a Soviet prison. By presenting the life of Moses Schorr, a distinguished member of the Jewish community in Poland, in such detail, we wanted to pay tribute to the entire generation of his time, and particularly the intelligentsia of Warsaw, so cruelly treated by fate.
The authors