Niebieski sztandar

Leon Cahun, pisarz, dyplomata i szpieg jest autorem całkowicie polskiemu czytelnikowi nieznanym. Żył w epoce, kiedy kształtować się zaczynała architektura nowoczesnej Europy, a on – francuski Żyd z Alzacji – postawił w tym nowym rozdaniu politycznym na konia bardzo rączego. Popierał politykę III Republiki, ta zaś popierała aspiracje Turków oraz ich przywódcy Kemala Paszy. Leon Cahun większość swych powieści poświęcił ludom Azji oraz ich wpływowi na kulturę, politykę i cywilizację europejską. Poprzez indywidualne losy bohaterów wielkiej armii mongolskiej, stara się pokazać głębokie zmiany jakie wiek XIII przyniósł przestrzeniom Euroazji. Jest wielkim znawcą szczegółu, topograficznego, ekonomicznego, wojskowego, a także dobrym psychologiem.  Jego sympatia jest wyraźnie po stronie ludów azjatyckich, co zauważyć można w głębokich kreacjach głównych bohaterów. Nie wynika  ona  z sentymentów bynajmniej, ale z kalkulacji politycznej Francji i oddanych jej obywateli pełniących jawne i tajne misje. Leon Cahun był wytrawnym badaczem archiwaliów, pracował przez długi czas w Biblioteque Mazarin, potem podróżował po Bliskim Wschodzie i stał się ekspertem od tego regionu. Dwie z jego powieści opowiadają o najeździe Mongołów na Europę. Jedna o życiu w korpusie janczarów, a kolejna o wyprawach morskich żeglarzy fenickich. Były ulubionym autorem Kemala Paszy, który rozkazał, by w Stambule postawiono mu pomnik. Przypominamy tego autora dziś właśnie, kiedy głos i dynamika ludów Azji, znów odbijają się echem w Europie. Czy potrafimy je zrozumieć, tak jak rozumiał je Leon Cahun – wytrawny polityczny gracz i przebiegły francuski agent?