Język a komunikacja 27. Język polski: nowe wyzwania językoznawcze

Seria "Język a komunikacja"

W obliczu jednoczenia się Europy porozumiewanie się ponad podziałami politycznymi, kulturowymi i językowymi staje się potrzebą bodaj czy nie najważniejszą.

"Tertium", Krakowskie Towarzystwo Popularyzowania Wiedzy o Komunikacji Językowej powołane do życia przez grupę pracowników Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego w 1995 roku, wychodzi naprzeciw temu wyzwaniu.

Społeczność akademickich filologów chciała dać impuls takim poczynaniom, które zainicjowałyby forum dyskusyjne na temat komunikacji językowej ponad podziałami na filologie, w szerokim środowisku, nie tylko krakowskim, lecz także ogólnopolskim.

Troską pomysłodawców było, by rzetelne przemyślenia, ciekawe pomysły, sprawy budzące zainteresowanie, choć nie pozbawione naukowego zaplecza przybierały zarazem tak przystępną formę, by przysłowiowy przeciętny inteligent mógł bez trudu i nie bez przyjemności z nimi się zapoznać.

Zbiór artykułów o ogólnych zagadnieniach językoznawczych oraz zjawiskach współczesnej polszczyzny ogólnego, jak i szczegółowe rozprawy o współczesnym języku polskim. W zbiorze tym czytelnik odnajdzie artykuły na temat odmian i rejestrach polszczyzny, jej gramatyki i słownictwa, oraz prace o języku polskiej prasy, telewizji i reklamy. Wydawnictwo "Tertium" oraz Redakcja gorąco zapraszają do lektury.

Niniejsza monografia, dwudziesta siódma już pozycja z serii "Język a komunikacja", zawiera artykuły traktujące o nowych zagadnieniach językoznawczych lub stanowiące nowe spojrzenie na znane już problemy języka i polszczyzny.

W monografii zawarto prace teoretyczne z zakresu językoznawstwa ogólnego, jak i szczegółowe rozprawy o współczesnym języku polskim.

W zbiorze tym czytelnik odnajdzie artykuły na temat odmian i rejestrach polszczyzny, jej gramatyki i słownictwa, oraz prace o języku polskiej prasy, telewizji i reklamy.

SPIS TREŚCI:

Słowo wstępne

Część I:  Zagadnienia ogólne

Izabela Gatkowska: Jak mózg rozpoznaje języki?
Ewelina Kopera: Pojęcie "gender" i źródła różnic genderowych (na przykładzie eksperymentu psycholingwistycznego)
Maja Lubańska: O rozwoju rodzajnika określonego w języku polskim
Dorota Szumska: Szyk szyku, czyli dyskretny urok linearyzacji. Refleksje nad uporządkowaniem członów określających w wieloprzymiotnikowych grupach nominalnych
Piotr Zbróg: O błędnym rozumieniu istoty normy językowej (w kontekście składni podmiotu szeregowego)

Część II: Odmiany i rejestry języka

Odmiany polszczyzny, rodzaje tekstu, dyskursu, komunikacji
Anna Chudzik: Jopowa, czyli sztuka językowej (anty)kreacji
Katarzyna Joachimowska: Opisać mowę ciała - o językowych sposobach opisu tańca
Aleksander Kiklewicz, Emilia Wojcieszek: Wypowiedzi i gesty jako zintegrowane komponenty przekazu komunikacyjnego
Aneta Kołodziejczyk-Trawińska: Językowe i pozajęzykowe aspekty komunikacji lotniczej
Anna Matuszewska: Wybrane operatory metatekstowe w laudacjach
Ewa Karolina Nowik-Dziewicka: Zjawisko uprzejmości językowej w kontekście dyskursu CB radio: analiza rozmów kierowców
Ewa Oronowicz-Kida: Językowy obraz autorów ogłoszeń dla samotnych i potrzebujących pomocy zamieszczanych w prasie katolickiej (na przykładzie Niedzieli)
Anna Pięcińska: "A ty mnie na wyspy szczęśliwe zawieź" - językowy obraz wyspy w szantach
Agnieszka Rosińska-Mamej:  Jak rozpoznać prośbę we współczesnym języku polskim. (O jednej z funkcji aktów mowy wspomagających prośbę)
Joanna Senderska: Uwagi na temat dyskusji politycznych toczonych na forach internetowych
Joanna Szczęk: "Przepraszam za kłopot, jaki prezentuje moja osoba" - formy perswazji
w podaniach studenckich
Kinga Tutak, Magdalena Mróz: "Przejdź się w moich butach" - elementy egocentryczne w wybranych tekstach hiphopowych
Małgorzata Warchoł-Schlottmann: "My sa mocarstwo" - czyli o mechanizmach upotoczniania tekstów publicznych
Zagadnienia leksykalne
Anna Ginter: "Łódź się budziła" - metonimiczne sposoby widzenia Łodzi w Ziemi obiecanej
Władysława Stanisława Reymonta
Kaja Gostkowska: Jak powstaje polska terminologia biomedyczna
Aleksander Kiklewicz: Frazeologia w ujęciu pragmatycznym (aspekt genderowy)
Alicja Witalisz: Od innowacji do upowszechnienia. Ekonomia językowa i jej konsekwencje (na przykładzie neologizmów semantycznych)
Język prasy, telewizji i reklamy
Mirosława Ampel-Rudolf: Wartościowanie kobiety w kulturze socjalizmu i w kulturze kapitalizmu w czasopismach dla kobiet
Urszula Gajewska: Obraz mediów w Naszym Dzienniku
Beata Grochala: Leczyć każdy może - o języku czasopism farmaceutycznych
Justyna Janus: Język telewizyjnych serwisów informacyjnych w ujęciu normatywnym
Jadwiga Lizak: Jak prasa dziecięca pozyskuje i kształtuje swojego czytelnika
Edyta Pałuszyńska: Strategie argumentacyjne w telewizyjnych dyskusjach politycznych
Ewa Szkudlarek-Śmiechowicz: Pragmatyczne uwarunkowania gatunków telewizyjnej debaty publicznej