Efektywność zmian systemowych w sektorze szkolnictwa zawodowego po 1999 roku

Reformy systemu oświaty w sektorze szkolnictwa zawodowego powinny podlegać nieustannej weryfikacji zarówno z punktu widzenia efektywności kształcenia, jak i konkurencyjności placówek oświatowych. Główną tezą pracy jest wykazanie nieefektywności zmian systemowych w sektorze edukacji zawodowej oraz przedstawienie implikacji na alokację kwalifikacji zawodowych na rynku pracy i obniżenie poziomu dobrobytu społecznego w regionie.

Badania przedstawione w pracy pokazały, że efektywność kształcenia w sektorze edukacji zawodowej uzależniona jest od struktury redystrybucji środków budżetowych oraz alokacji zasobów kwalifikowanych w kontekście potrzeb regionalnego rynku pracy. Analiza efektywności zmian w szkolnictwie zawodowym została przeprowadzona w oparciu o nieparametryczną metodę DEA (Data Envelopment Analysis). Empiryczna część pracy potwierdziła znaczny stopień nierówności i niestabilności jednostek decyzyjnych systemu edukacji. Natomiast następstwa przemian reformatorskich wykazały niski stopień adaptacji zasobów kwalifikowanych na rynku pracy oraz wysoki poziom dyferencjacji relacji nakładów i efektów w edukacji zawodowej. Ponadto, wyznaczone technologie optymalne dla jednostek decyzyjnych pozwoliły oszacować wielkość subwencji oświatowej i stopień zatrudnialności zasobów kwalifikowanych na regionalnym rynku pracy.

Aplikacyjną sferę badań empirycznych uznała prof. UG, dr hab. Teresa Kamińska. Oryginalnym osiągnięciem naukowym publikacji jest opracowanie nowatorskiej koncepcji algorytmu podziału części oświatowej w sektorze szkolnictwa zawodowego (T. Kamińska, 2013). Skuteczność badań nad sektorem edukacji potwierdziły również opinie i refleksje prof. UG, dr hab. H. Treder i prof. US, dr. hab. W. Jareckiego. W rekomendacjach środowiska naukowego podkreślono wartościowe rezultaty badawcze oraz spójnie logiczną koncepcję pracy (H. Treder, 2014), a także oceniono dorobek naukowy autorki jako rzetelne i twórcze studium badań nad efektywnością (W. Jarecki, 2014).

Doświadczenia z przeprowadzonych reform w sektorze szkolnictwa zawodowego oraz wprowadzane w tym okresie zmiany powinny nastąpić przy zastosowaniu instrumentów i mechanizmów stymulujących poprawę jakości i efektywności placówek edukacji zawodowej. Tok rozważań teoretycznych potwierdził, że przyjęte przez jednostki decyzyjne mechanizmy rynku usług oświatowych nie sprzyjają tworzeniu przewagi konkurencyjnej placówek edukacji zawodowej.