Deziluzja w kinie

W niniejszym opracowaniu, stanowiącym pewnego rodzaju uzupełnienie refleksji podejmowanych przeze mnie w książce To tylko sztuczka. O samoświadomości kina i technikach deziluzyjnych we współczesnych filmach, zebrałam własne przekłady ośmiu artykułów lub rozdziałów monografii z zakresu badań nad autorefleksyjnością, synonimicznie w poszczególnych tekstach nazywaną metafikcyjnością, samoreferencyjnością, metalepsją czy – w moim ujęciu – deziluzją. Antologia, przez nieprzypadkowy dobór tłumaczonych tekstów, przedstawia zróżnicowane spojrzenia na problem samoświadomości w medium audiowizualnym (filmach, serialach telewizyjnych i streamingowych), ponieważ autorzy, których rozważania znalazły się w niniejszym zbiorze, prezentują w swoich teoriach postawy wywodzące się z rozmaitych dziedzin i metodologii humanistyki – z badań zarówno kognitywnych, formalistycznych, filozoficznych, jak i intermedialnych.

„Antologia tekstów pt. Deziluzja w kinie, brawurowo przetłumaczona przez […] Adriannę Woroch, jest pozycja?, na jaka? czeka rodzime środowisko filmoznawcze od dawna. Tematyka iluzyjnego/deziluzyjnego i autoreferencyjnego charakteru kina oraz innych mediów audiowizualnych pozostaje przedmiotem żywego zainteresowania akademików w Polsce. Świetnie dobrane przez Autorkę kompendium ważkich tekstów spoza Polski pozwala zapoznać się czytelnikom z szerszymi kontekstami refleksyjnego charakteru mediów audiowizualnych (piszę „mediów”, bo w tekstach pojawia się także telewizja oraz produkcje dedykowane platformom streamingowym). Co ważne, mamy tu do czynienia z propozycjami nastawionymi niekiedy polemicznie do »klasycznych« analiz filmów spod znaku »mind games« i »puzzle movies« (takich jak np. badania W. Bucklanda czy T. Elsaessera)”.

Z recenzji dr. hab. Sebastiana Jakuba Konefała, prof. UG

Adrianna Woroch – doktor, adiunktka w Instytucie Filmu, Mediów i Sztuk Audiowizualnych Uniwersytetu Adama Mickiewicza, laureatka Diamentowego Grantu. Zajmuje się filmowym postmodernizmem, autorefleksyjnością w kinie i gatunkiem elevated genre. Autorka książki To tylko sztuczka. O samoświadomości kina i technikach deziluzyjnych we współczesnych filmach oraz jedynej jak dotąd na rynku polskim monografii poświęconej twórczości Paola Sorrentina Kicz i piękno w twórczości Paola Sorrentina.